Truyền động cơ khí là gì?Đặc điểm các dạng truyền động cơ khí cơ bản

Truyền động cơ khí là gì? Nó có tác dụng dùng để làm gì? Bao gồm những loại truyền động cơ khí nào? Mời các bạn cùng tìm hiểu nội dung bài viết sau để biết câu trả lời chính xác nhất!

Truyền động cơ khí là gì?

Chắc các bạn đã biết, việc truyền chuyển động được ứng dụng rất nhiều trong các thiết bị, dây chuyền, công nghệ sản xuất ở hầu hết các ngành công nghiệp hiện nay.

Thực tế, có 3 loại truyền động chính đó là:

- Bộ truyền động điện

- Bộ truyền động cơ khí

- Bộ truyền động thủy lực, khí nén

Trong đó, bộ truyền động cơ khí là truyền động có phạm vi sử dụng rộng rãi và phổi biến nhất. Đây là cơ cấu truyền động có tác dụng dùng để truyền cơ năng từ động cơ đến các bộ phận, chi tiết của máy móc, thiết bị. Thường nó có sự biến đổi lực, vận tốc, momen hoặc đôi khi biến đổi cả đặc tính cũng như quy luật chuyển động.

Dựa vào nguyên lý làm việc, người ta chia truyền động cơ khí thành 2 nhóm chính đó là:

- Truyền động bằng ma sát: bánh ma sát, truyền động đai

- Truyền động bằng ăn khớp: bánh răng, trục vít, bánh vít, xích, vitme đai ốc...
 

Vai trò, chức năng của bộ truyền động cơ khí

Về cơ bản, bộ truyền động cơ khí dùng để thực hiện các nhiệm vụ, vai trò, chức năng sau:

- Truyền công suất, chuyển động từ động cơ ( nguồn) đến bộ phận công tác.

- Thay đổi dạng, quy luật chuyển động. Các loại truyền động này cho phép thay đổi linh hoạt từ liên tục thành gián đoạn, thay đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến và ngược lại. Ngoài ra, nó còn có khả năng thay đổi phương chiều chuyển động.

-  Có chức năng biến đổi chuyển động nhanh thành chậm ( giảm tốc)

- Biến đổi chuyển động chậm thành nhanh ( tăng tốc).

- Thay đổi tốc độ phần cấp ( hộp tốc độ).

- Thay đổi tốc độ vô cấp ( bộ biến tốc)...

Đặc điểm các dạng truyền động cơ bản

Truyền động bánh ma sát

Đây là dạng truyền động có nhiệm vụ thực hiện truyền công suất giữa các trục nhờ lực ma sát phát sinh tại chỗ tiếp xúc của cá bánh lắp trên trục dẫn và thiết bị dẫn. Nó thường sử dụng để truyền công suất nhỏ hoặc trung bình với vận tốc thấp.
 

Ưu điểm:

- Bánh ma sát có cấu tạo đơn giản

- Khả năng hoạt động êm ái, không phát sinh tiếng ồn

- Cho phép điều chỉnh vô cấp tốc độ

Nhược điểm:

- Lực tác dụng lên trục và ổ khá lớn

- Tỉ số truyền không ổn định do có sự trượt giữa các bánh khi vận hành

- Khả năng tải tương đối thấp so với bánh răng.

Truyền động đai

Đây là truyền động được thực hiện bằng phương tiện kéo dây đai, dây curoa, có khả năng truyền momen xoắn và tốc độ giữa 2 trục với khoảng cách lớn lớn bộ truyền bánh răng.

Ưu điểm:

- Đem lại sự vận hành êm ái, trơn tru, ít ồn và khả năng chịu sốc cao

- Có tính đàn hồi, an toàn khi quá tải

- Kết cấu đơn giản, dễ bảo quản và sử dụng và thay thế

- Rẻ tiền

- Có khả năng truyền chuyển động giữa các trục cách xa nhau.

- Không cần bôi trơn, tiết kiệm chi phí bảo dưỡng

Nhược điểm:

- Tỉ lệ truyền chính xác không cao

- Bị giới hạn bởi nhiệt độ ứng dụng

- Xảy ra hiện tượng trượt qua sự giãn nở của dây đai

- Đòi hỏi phải căng dây đai khi thêm tải trọng lên ổ trục

- Độ an toàn không cao

Truyền động xích

Truyền động xích là bộ truyền chuyển động có cấu tạo đơn giản nhất, bao gồm đĩa xích chủ, đĩa xích bị động, dải xích và đĩa căng xích. Nó hoạt động dựa vào nguyên lý sử dụng lực ăn khớp gián tiếp để truyền động momen quay.

Ưu điểm:

- Kích thước truyền động xích công nghiệp nhỏ hơn so với truyền động đai

- Có khoảng cách trục lớn hơn

- Không xảy ra hiện tượng trượt như ứng dụng dây đai truyền động

- Tỉ số truyền ổn định, tải trọng tác dụng lên trục và các gối trục nhỏ

- Phạm vi công suất truyền động lớn

- Đem lại hiệu suất làm việc cao

- Có khả năng truyền chuyển động cùng lúc và truyền công suất cho nhiều trục.

Nhược điểm:

- Đòi hỏi phải làm căng xích vì xích dễ bị dãn dài ra do bản lề mòn.

- Nhanh hỏng

- Chế tạo phức tạp, quy trình lắp ghép đòi hỏi độ chính xác cao

- Gây tiếng ồn khi vận hành