Bộ Truyền động xích là gì? Những ưu điểm và nhược điểm của nó

   Hệ Thống truyền động xích bao gồm nhiều cơ cấu liên kết lại với nhau tạo thành một cơ cấu truyền động đó là: dây xích và nhông xích (hay còn gọi là đĩa xích) dẫn truyền lực. Hệ thống truyền động xích thường dùng để truyền chuyển động từ các động cơ motor  trực tiếp, hộp giảm tốc - gián tiếp, băng truyền, băng tải .... Sự ăn khớp giữa nhông xích và các mắt xích của dây xích tạo nên chuyển động liên tục để đảm bảo được sự an toàn khi lực tác dụng lên cả nhông xích và dây xích. Có  nhiều cách bố trí hệ thống truyền lực và nhông xích khác nhau, có thể gồm 2 hoặc nhiều nhông xích cùng hỗ trợ trong hệ thống máy. Nhông xích làm nhiệm vụ đảm bảo độ căng cho dây xích, và có những nhông đĩa xích được lắp vào để bắt kịp các chuyển động cùng lúc trong các thiết bị chính xác yêu cầu ăn khớp theo điểm để hoàn thiện sản phẩm.

    ♦Có nhiều cách phân loại xích: nhưng xích thường được phân loại thành 3 dạng chủ yếu, ngoài ra còn có các xích đặc chủng riêng. Cụ thể gồm: xích kéo, xích tải, xích truyền động. Xích được tiêu chuẩn hóa và được sản xuất tại các nhà máy chuyên biệt. Có thể kể đến một số tiêu chuẩn như:
      ♦ Tiêu chuẩn ANSI (American National Standards Institute) Mỹ
      ♦ Tiêu chuẩn DIN(Deutsches Institut für Normung) Đức
      ♦ Tiêu chuẩn JIS (Japanese Industrial Standards) Nhật
      ♦ Tiêu chuẩn ISO và các tiêu chuẩn BS, ASME 1995, AS, IEC, S, AS3000, SIS, SSPC
      ♦ Xích tải tròn (thường được sử dụng trên palang, hệ thống tải nặng,..)
      ♦ Xích tải bàn
      ♦ Xích kéo ống
      ♦ Xích truyền động 1 dãy (xích con lăn)
      ♦ Xích truyền động 2 dãy (xích con lăn hai dãy)
      ♦ Xích truyền động má cong (xích con lăn má cong)
      ♦ Xích truyền động ống
      ♦ Xích răng có má dẫn hướng trong và ngoài
      ♦ Xích ống truyền động có mắt xích định hình, có tay gá, có tai gá hỗ trợ
 ► Đối với xích truyền động có thể chia là:
      ♦ Xích con lăn
      ♦ Xích răng
      ♦ Xích ống
      ♦ Và xích ống định hình.
► Kèm theo có thể chia thêm như:
      ♦ Xích công nghiệp 1 dãy
      ♦ Xích công nghiệp nhiều dãy
      ♦ Xích có tai gá 1 bên
      ♦ Xích có tai gá 2 bên

   So với bộ truyền động khác như dây đai ( hay còn gọi là dây đai - dây curoa) thì bộ truyền động xích có những ưu điểm sau:
      ♦ Có thể làm việc khi quá tải đột ngột, hiệu suất cao hơn, không có hiện tượng trượt
      ♦ Không đòi hỏi phải căng xích, lực tác dụng lên trục và ổ nhỏ hơn
      ♦ Kích thước bộ truyền nhỏ hơn bộ truyền đai nếu truyền cùng công suất và số vòng quay
      ♦ Bộ truyền xích truyền công xuất nhờ vào sự ăn khớp giữa xích và đĩa nhông, do đó góc ôm không có vị trí quan trọng như trong bộ truyền đai và do đó có thể truyền công suất và chuyển động cho nhiều đĩa xích đồng dẫn.

   Bộ truyền xích với hệ thống nhông đĩa xích và xích có nhược điểm theo nguyên lý cấu tạo là sự phân bổ của các điểm bố trí xích - nhánh xích trên hệ thộng truyền động xích với đĩa xích không theo đường tròn ( với hệ thống 3 nhông đĩa xích trở lên). Do đó, khi vào khớp và ra khớp, các mắt xích xoay tương đối với nhau và bản lề xích bị mòn, gây nên tải trọng phụ thụ động, ồn khi làm việc, có tỷ số truyền tức thời thay đổi nên vận tốc tức thời của xích và bánh xích bị dẫn thay đổi, cần phải bôi trơn thường xuyên và phải có bộ phận điều chỉnh xích.